Budynek zaprojektowany według flamandzkiego architekta Antoniego van Obergena, przybyłego do Gdańska w 1586 roku, w stylu manieryzmu niderlandzkiego. Jeden z najcenniejszych zabytków Gdańska, charakterystyczna sylwetka budynku stanowi istotny akcent w krajobrazie Starego Miasta. Najcenniejszym dziełem sztuki rzeźbiarskiej jest portal główny, wkomponowany w fasadę, w całości autentyczny. Na łuku portalu znajduje się w osi orzeł polski z herbem Wazów na piersi, flankowany herbem Gdańska i herbem Prus Królewskich.

Najważniejsza brama wjazdowa do Gdańska pierwotnie znajdowała się pomiędzy nowożytnymi fortyfikacjami miasta, które zostały zaprojektowane przez Hansa Kramera i wzniesione w latach 1571–1576. To przez tę bramę polscy królowie zawsze wjeżdżali do Gdańska. Budowę bramy ukończono ostatecznie w 1588 roku, a więc pierwszym polskim królem, który ją ujrzał, był August III Waza.Projektantem bramy, w duchu stylu renesansu, był Wilhelm van den Blocke i to on nadał jej piękną kamienną dekoracje. Masywna forma budowli inspirowana była bramami miejskimi Antwerpii, które wzorowane były na włoskich konstrukcjach. W zasadniczej części bramy trzy wloty, główny największy przeznaczony dla ruchu kołowego i po bokach dwa mniejsze przeznaczone dla ruchu pieszego. Wjazd i wejścia flankowane są podwójnym pilastrem z kapitelem toskańskim. Cała kondygnacja ozdobiona rustyką z głęboko ciosanym ornamentem roślinnym. Bardzo ciekawym elementem jest górna część budowli, czyli attyka, można powiedzieć że nieproporcjonalnie wysoka. Istnieje konstrukcyjne uzasadnienie takiego rozwiązania, w tej części budowli chowała się brona czyli krata broniąca wjazdu do miasta. Głównym zdobieniem attyki, jest tak zwana triada herbowa, nad głównym wjazdem herb Rzeczypospolitej podtrzymywany przez dwa anioły, po prawej herb Gdańska podtrzymywany przez dwa lwy i po lewej herb Prus Królewskich podtrzymywany przez dwa jednorożce. Całość wieńczą cztery lwy pilnujące wjazdu do miasta.Przy zakończeniu pilastrów, znajdują się trzy sentencje łacińskie, jest to wpływ panującej wówczas modzie na umieszczanie sentencji o sprawiedliwości, pobożności, pokoju, wolności i zgodzie:Pierwsza: Sapientissime fiunt quae pro Republica fiunt – "Najmądrzej dzieje się wszystko, co się dzieje dla Republiki".Druga: Lustitia et Pietas duo sunt Regnorum omnium Fundamenta – "Sprawiedliwość i pobożność to dwie podstawy wszystkich królestw." Co ciekawe, jeśli przeczytamy tylko dolną, uwydatnioną linijkę, otrzymamy: Rum omnium Fundamenta, co można przetłumaczyć jako "Rum podstawą wszystkiego." To uznawane jest za typowy przykład ówczesnego gdańskiego humoru.Trzecia: Civitatib.(us) haec optanda bona maxime Pax Libertas et Concordia – Dobra najbardziej dla państw pożądane to pokój, wolność, zgoda.

Historia przedbramia sięga roku 1379, kiedy wraz z rozwojem broni palnej postanowiono wzmocnić obronę Bramy Długoulicznej prowadzącej do głównego traktu miasta. Powstała masywna wieża o grubości murów 5 metrów, od Bramy Długoulicznej dzieliła ją fosa. Pracami kierował główny budowniczy miasta Henryk Ungeradin. Wraz z rozbudową gdańskich fortyfikacji postanowiono wykopać następną zewnętrzną fosę przed licem wieży. Samą wieże podwyższono do trzech ceglanych kondygnacji a nad nowo powstałą fosą wybudowano most, otoczono go wysokim murem który wieńczyły blanki. Most kończyła ściana z przejazdem i flankującymi go dwiema cylindrycznymi wieżami.Samą wieżę systematycznie podwyższano, aby mieć lepszy ogląd na przedpole całego kompleksu. W roku 1506-1509 mistrz Heinrich Hetzel podwyższył ją widocznymi do dziś kotarowymi blędami. Całość została zwieńczona dachem namiotowym, a w narożach ustawione zostały strzeliste wieżyczki. Wieżyczki i dach spłonęły podczas sporu Gdańska z nowo wybranym Polskim Królem Stefanem Batorym w 1577 roku.Z rozwojem sztuki militarnej powstały w XVI nowożytne fortyfikacje Gdańska, zespół średniowiecznego przedbramia stracił swoje funkcje obronne na rzecz Bramy Wyżynnej i wybudowanych wraz z nią umocnień bastionowych. W 1586 roku przedbramie stało się więzieniem, wspomniana ściana wjazdowa została wyburzona a w jej miejsce stanął budynek w którym urzędował kat oraz swe pomieszczenie miała izba sądownicza. Przebudową kompleksu kierował Antoni van Obberghen. Całości nadano cechy nowożytne, szczyty ozdobiono rzeźbami Wilhelma van der Meera, wówczas uzyskano wygląd całości widoczny dzisiaj.

Dwór Bractwa Świętego Jerzego był siedzibą najznamienitszych Gdańszczan z pochodzenem szlacheckim, posiadających własny herb, którzy pragnęli żyć jak rycerze. Celem bractwa było kultywowanie zwyczajów i ideałów rycerstwa. Bractwo początkowo swoje miejsce zebrań miało w Dworze Artusa, potem postanowiono wybudować własną siedzibę. Wybór miejsca nie był przypadkowy, przedtem w tym miejscu organizowano turnieje strzeleckie i uczono się szermierki. Budynek powstał w roku 1494 w stylu gotyckim, zaprojektowany przez Jana Glothaua. W przyziemiu mieściła się strzelnica dla łuczników i magazyn sprzętu łuczniczego. Na pierwszym piętrze usytuowano salę zebrań bractwa, celebrowania ważnych uroczystości, biesiad i przedstawień teatralnych. w roku 1566 na kopule wieńczącej budynek ustawiono figurkę świętego Jerzego zabijającego smoka. Bractwo rozwiązało swoją działalność w 1798 roku, budynek przeszedł na własność miasta. Na parterze umieszczono siedzibę straży wojskowej, na piętrze szkołę sztuk pięknych. W końcu XIX wieku przywrócono pierwotny wygląd budynku.

Złota Brama powstała na miejscu gotyckiej Bramy Długoulicznej z XIV wieku. Obiekt powstał w latach 1612-1614, według projektu Abrahama van den Blocke i pod kierownictwem Jana Strakowskiego. Złota Brama jest przykładem najbogatszego okresu w sztuce gdańskiej i dowodem na otwartość gdańszczan na ówczesne nowinki w budownictwie. Budynek powstał według wzorców niderlandzkich i włoskich.Fasada została podzielona na dwa poziomy, dolny w którym znajdują się trzy wjazdy i górny ozdobiony przez cztery wielkie okna. Obie kondygnacje zdobią bogate ornamenty plastyczne, oprawione w kolumny podtrzymujące gzymsy poziomów. Po obu stronach bramy znajdują się napisy, od strony zachdniej cytat z psalmu 122: „Niech zażywają pokoju ci, którzy ciebie miłują. Niech pokój będzie w twoich murach, a bezpieczeństwo w twych pałacach!”. A od strony ulicy Długiej, „Zgodą małe republiki rosną - niezgodą wielkie upadają ”.Całość wieńczy kamienna attyka balustradowa, a na zakończeniach kolumn znajdują się osiem rzeźb, po cztery po każdej stronie, dłuta gdańskiego artysty Hansa Ringeringa. Od strony ulicy Długiej symbolizują cnoty obywatelskie, od strony lewej kolejno: Prudentia („Rozwaga”), Pietas („Pobożność”), Iustitia („Sprawiedliwość”)' oraz Concordia („Zgoda”). I od strony zachodniej symbolizujące dążenia gdańszczan, od lewej: Pax („Pokój”), Libertas („Wolność”), Fortuna („Szczęście”) oraz Fama („Sława”).

Brama zwana Zieloną zamyka Długi Targ i została wzniesiona jako rezydencja królów polskich. Jej budowę rozpoczęto w latach 1564-1568, zastępując wcześniejszą gotycką Bramę Kogi. Została wzniesiona przez Regniera z Amsterdamu oraz Hansa Kramera z Drezna. Forma budynku, będąca pierwszą tego rodzaju w Gdańsku, czerpie inspirację z północnego manieryzmu. Ten styl nadawał miastu unikalny charakter architektoniczny na kolejne lata. Ciekawostką jest, że podczas budowy bramy użyto nietypowych dla gdańskiego budownictwa cegieł o mniejszych rozmiarach, określanych jako "holenderskie" z uwagi na fakt, że zostały sprowadzone jako balast w ładowniach statków z Amsterdamu. Mimo swojego pierwotnego przeznaczenia, Brama Zielona nigdy nie pełniła roli rezydencji dla polskich monarchów. Jedynie na chwilę zatrzymała się tu Maria Ludwika Gonzaga, żona Władysława IV, oraz później Jan Kazimierz. W kolejnych latach pełniła różne funkcje – początkowo siedziba Gdańskiego Towarzystwa Przyrodniczego, które później przeniesiono do Domu Przyrodników. Brama początkowo posiadała trzy przejścia, z czwartym dodanym w XIX wieku. Nad pierwotnymi przejściami umieszczono herby Polski, Prus Królewskich i Gdańska. Nad przejściem dodanym w 1868 roku znajduje się herb Pruski. Obecnie pałac pełni rolę jednego z oddziałów Muzeum Narodowego w Gdańsku.

Początki Dworów Artusa sięgają średniowiecza. Nazwa pochodzi od legendarnego wodza Celtów, króla Artura. Dla ludzi tamtych czasów Artur był wzorem cnót rycerskich, a Okrągły Stół, przy którym zasiadał ze swoimi dzielnymi rycerzami, symbolizował równość i partnerstwo.Nazwa budynku "curia regis Artus," czyli "królewski dwór Artusa," wzniesionego w Gdańsku w latach 1348-1350, pojawiła się po raz pierwszy w 1357 roku. Dokument z 1358 roku określa go jako "curia sancti Georgi," czyli "dwór św. Jerzego," i wymienia inne podobne dwory nadbałtyckie, znajdujące się w Toruniu, Chełmnie, Elblągu, Braniewie, Królewcu, Rewalu, Rydze oraz Stralsundzie. Obecny, okazały pałac mieszczański został wzniesiony w latach 1477-1481 na miejscu pierwotnego, który spłonął. Pałac był siedzibą kilku bractw, które gromadziły elitę Gdańska – przedstawicieli patrycjatu i bogatego mieszczaństwa. Dla rzemieślników, kramarzy i osób trudniących się pracą najemną wstęp był surowo zakazany. Wieczorami spotykali się tu bogaci kupcy i goście zagraniczni, płacąc z góry za spożywane trunki. Biesiady urozmaicano występami muzyków, śpiewaków, linoskoczków i kuglarzy.Pierwotna gotycka fasada budynku została przebudowana po raz pierwszy w 1552 roku w stylu renesansu włoskiego. Ówczesny wygląd fasady można zobaczyć na obrazie "Apoteoza handlu gdańskiego" Izaaka van den Blocke, znajdującym się w Ratuszu Głównego Miasta. Obecna fasada Dworu Artusa, wykonana przez Abrahama van den Blocke w 1617 roku, przedstawia wykutych w kamieniu starożytnych bohaterów: Scypiona Afrykańskiego, Temistoklesa, Kamillusa i Judę Machabeusza. Wyżej znajdują się alegoryczne rzeźby Sprawiedliwości i Siły, a szczyt wieńczy rzeźba bogini Fortuny. Na portalu gdańszczanie umieścili w złotych medalionach popiersia króla Polski Zygmunta III oraz jego syna, królewicza Władysława IV. Północna część fasady pałacu zachowała swój gotycki charakter.

Patrząc na rozwój urządzeń obronnych Gdańska od XIV-XV wieku, to znaczy gdy Gdańsk dzięki swojemu znaczeniu handlowemu zaczął stawać się jednym z najważniejszych ogniw życia gospodarczego, a tym samym i politycznego Polski kluczowym znaczeniem było wybudowanie twierdzy w Wisłoujściu. Stały wzrost znaczenia tego punktu dla całego systemu obronnego Gdańska datuje się od momentu jego powstania, który odnieść należy co najmniej do drugiej połowy XIV wieku, kiedy to w miejscu gdzie wznosi się do dziś zachowany potężny zespół obronny, zainstalowano drewniany blokhauz strzegący ujścia Wisły do Morza Bałtyckiego. Odtąd tez znaczenie tego zespołu będzie kształtowało się w aspekcie trzech podstawowych funkcji. Funkcja pierwsza to osłona miasta przed działaniami skierowanymi przeciw niemu od strony morza, a więc przed artyleryjskimi i desantowymi operacjami flot wojennych działających w Zatoce Gdańskiej. Pod tym względem Wisłoujście odegrało szczególną rolę w okresie wojen szwedzkich i napoleońskich. Dzięki Wisłoujściu Gdańsk nie został nigdy zaskoczony od strony morza. Druga funkcja było zabezpieczenie połączeń ze światem zewnętrznym. Rola Wisłoujścia wzrastała pod tym względem w miarę rozwoju znaczenia gospodarczego Gdańska jako głównego portu Rzeczypospolitej. Pełna, skuteczna blokada miasta była niemożliwa bez opanowania ujścia Wisły. Funkcja trzecia polegała na stworzeniu z tak zwana "Głową Gdańska", zamkiem w Grabinach i umocnieniami w Kiezmarku szerokiego przedpola, utrudniającego wrogowi bezpośredniego atakowania miasta i zmuszającego go do rozpraszania sił w wielu kierunkach. Przydatność całego systemu pod tym względem wykazały zwłaszcza wojna Gdańska ze Stefanem Batorym i wojny szwedzkie. Dzięki walorom militarnym umocnienia Wisłoujścia były stale rozbudowywane i unowocześniane. W roku 1562 w miejsce starego, drewnianego blokhauzu wzniesiono trój kondygnacyjny wieniec fortyfikacyjny, uzupełniony następnie dodatkowymi kazamatami, blokhauzami i palisadą. Następny etap rozbudowy przypadł na przełom XVI i XVII wieku. Wzniesiono wówczas czterobastionowy fort według wzorów szkoły nowo włoskiej. Następny krok w kierunku rozbudowy i unowocześnienia twierdzy uczyniono w latach 1624-1626, kiesy to usypano szaniec ziemny osłaniający murowane skarpy. Pozostawało to w ścisłym związku z rozwojem artylerii, dla której mury nie osłonięte gruba warstwą ziemi przestawały być wystarczająca przeszkodą. Po raz pierwszy twierdza wpłynęła decydująco na przebieg działań wojennych podczas wojny między Gdańskiem a Polską w roku 1577. W roli jaką Wisłoujście odegrało w 1577 roku wystąpiło ono jeszcze parokrotnie w dziejach Polski. Tak więc było w czasie wojen szwedzkich i w okresie upadku państwa polskiego w XVIII wieku, gdy w roku 1734 Gdańsk okazał się jedynym na obszarze państwa kompleksem społeczno - politycznym zdolnym do stawiania oporu państwom zaborczym. Wówczas Wisłoujście stało się, zgodnie ze swoim przeznaczeniem, podstawą działań dla desantów francuskich idących z pomocą oblężonemu w Gdańsku przez Rosjan królowi Stanisławowi Leszczyńskiemu. W latach 1806-1807 Gdańsk wraz z Wisłoujściem nie służą  już polskiej sprawie. Wisłoujście staje się podstawą wyjściową dla rosyjsko - pruskich prób przyjścia z odsieczą miastu oblężonemu przez francusko - polskie siły marszałka Lefebvre. Wisłoujście i ciąg fortyfikacji sięgający Holmu stały się głównym przedmiotem zaciekłych walk - ataków polsko-francuskich i obrony pruskiej, gdyż utrzymanie lub zdobycie tego ciągu miało zadecydować o losach miasta zależnego od pomocy z zewnątrz. 15 maja wychodzi z Wisłoujścia w kierunku południowym wielkie natarcie prusko-rosyjskie, odparte przez siły polsko-francuskie. Twierdza Wisłoujście odegrała też poważną rolę w 1813 roku w czasie oblężenia zamkniętej w mieście przez wojska rosyjskie załogi polsko-francuskiej dowodzonej przez generała Rappa. Tym razem rola twierdzy polegała na tym, ażeby nie dopuścić do wykorzystania przez oblegających ogromnych możliwości jakie dawała im zdecydowana przewaga na morzu. Twierdza w Wisłoujściu należy więc do tych miejsc i obiektów w Gdańsku, które należy obejrzeć, ale które do często oglądanych niestety nie należą. W XIX wieku Twierdza odgrywała rolę więzienia, a w okresie międzywojennym mieścił się tam klub żeglarski. W 1974 zespół Twierdzy Wisłoujście został oddziałem Muzeum Historycznego Miasta Gdańska. Jako jedna z dwóch (obok twierdzy w Bałtijsku) twierdz morskich na południowym wybrzeżu Morza Bałtyckiego i ze względu na swą historyczną wartość trafiła na listę World Monuments Watch stu najbardziej zagrożonych zabytków na świecie. Twierdza Wisłoujście jest nie tylko bezcennym zabytkiem architektury fortyfikacyjnej, ale również jednym z kilku największych w województwie pomorskim zimowisk nietoperzy.

Baza lodołamaczy używanych do kruszenia lodów na odcinku Wisły Przekop od Przegaliny do ujścia w Świbnie.

Bramę znaną jako Żuraw Gdański wzniesiono w latach 1442-1444 na miejscu wcześniejszej, prawdopodobnie całkowicie drewnianej bramy z XIV wieku. Konstrukcja składa się z dwóch potężnych baszt i drewnianego mechanizmu dźwigowego. Był to jeden z największych dźwigów portowych średniowiecznej Europy, pełniący funkcję przeładunkową piwa, balastu statków oraz stawiania masztów. Średniowieczne urządzenie mogło podnosić 4-tonowe ciężary na wysokość 11 metrów. Mechanizm dźwigu napędzany był dwiema parami kół deptakowych, a we wnętrzach kół pracowali robotnicy portowi. Żuraw przeszedł na emeryturę w okresie międzywojennym, wykorzystywany do podnoszenia małych jednostek podczas remontów śrub napędowych. W czasie wojny ucierpiał znacznie, a wszystkie drewniane elementy uległy zniszczeniu, pozostawiając jedynie szczątki najgrubszych murów. Odbudowany został w 1956 roku, na podstawie wzoru z początku XVII wieku. Obecnie pełni funkcję siedziby Centralnego Muzeum Morskiego. W jego wnętrzu znajduje się ekspozycja przedstawiająca życie mieszkańców Gdańska w XVII-wiecznym mieście portowym. Zwiedzający mogą zobaczyć kantor kupiecki, typowe wnętrza domów mieszczan, warsztaty rzemieślnicze, sposoby magazynowania i transportu towarów, a przede wszystkim same mechanizmy dźwigu. Całość uzupełniają makiety i modele, obrazujące zasady funkcjonowania portu.

Wzniesiona w latach 1600–1605 Wielka Zbrojownia w Gdańsku, usytuowana w zachodnim ciągu średniowiecznych murów Głównego Miasta, jest jednym z najwybitniejszych przykładów niderlandzkiego manieryzmu oraz największym arsenałem tego typu w Europie. Projekt tej okazałej budowli, autorstwa miejskiego architekta Antoniego van Obbergena i Hansa Vredemana de Vries, miał na celu ukazanie potęgi Gdańska, a rzeźbiarskie detale Willema van der Meera Młodszego i Abrahama van den Blocke nadawały jej wyjątkowy prestiż. Fasada, wykonana z czerwonej cegły z jasnym piaskowcem, zdobiona złoconymi ornamentami, jest pokryta wyobrażeniami eksplodujących granatów oraz figurami rycerzy – symbolami gotowości obronnej miasta. Ośmioboczne wieże z hełmami wieńczącymi spiralne schody, posąg Minerwy – rzymskiej bogini mądrości – oraz dwa monumentalne portale wejściowe z kartuszami herbowymi podtrzymywanymi przez lwy, tworzą imponującą fasadę. Obok portali znajdują się dziewiętnastowieczne moździerze z Góry Gradowej, które przypominają o historycznej roli budowli. Wnętrze zbrojowni, o powierzchni blisko 2000 m², wsparte na 15 granitowych kolumnach, stanowiło niegdyś magazyn broni i amunicji. Broń była prezentowana na ruchomych manekinach, co przyciągało licznych odwiedzających. W marcu 1919 roku w przyziemiu budynku otwarto restaurację „Zeughaus-Automat” GmbH z automatami do sprzedaży gotowych posiłków. Po przejęciu przez władze Gdańska, w 1923 roku uruchomiono tu pasaż handlowy – Zeughauspassage – z salonami porcelany Rosenthala, sklepami bursztynowymi, księgarnią, a także perfumerią i sklepem filatelistycznym. Pasaż ten stał się jednym z najważniejszych punktów handlowych, oferując jedenaście sklepów jeszcze w 1939 roku. Wielka Zbrojownia przeszła liczne renowacje, szczególnie w 1699, 1768, 1887 i 1911 roku. Po zniszczeniach wojennych w 1945 roku, gdy wnętrze zostało wypalone, a szczyty i wieże zniszczone, budynek został starannie odbudowany. Od 1954 roku jest siedzibą Akademii Sztuk Pięknych, a jej wnętrza pełnią funkcje edukacyjne i artystyczne, symbolizując nie tylko militarną historię, lecz także bogate dziedzictwo kulturowe Gdańska.

Ten pałacyk z XVII wieku, jest jedną z podmiejskich rezydencji rodziny Uphagenów w Gdańsku. Na portalem w stylu klasycystycznym umieszczone są płaskorzeźby z motywami roślinnymi.

Pierwszy statek, rudo-węglowiec, zbudowany i zwodowany po drugiej wojnie światowej w Stoczni Gdańskiej. Do 30 grudnia 1980 roku „Sołdek” odbył 1478 rejsów morskich, przewiózł ponad 3,5 miliona ton towarów zawijając do ponad 60 portów. Od roku 1985, kiedy to został statkiem muzeum.

Manierystyczna kamienica zbudowana w VXII wieku, jeden z nielicznych zachowanych zabytków Starego Miasta. Ciekawostką jest, że jedyne wejście znajduje się od strony dziedzińca Ratusza Staromiejskiego. W XVII wieku została zakupiona przez konwent cystersów z Pelplina jako stała rezydencja dla przybywających do Gdańska przełożonych klasztoru.

Wielki Młyn został wzniesiony przez Krzyżaków w 1350 roku na sztucznie powstałej wyspie zwanej Tarczą, uważany jest za największy średniowieczny zakład przemysłowy powstały na ziemiach polskich. Potężne koła młyńskie, po sześc na jedną ścianę, napędzane były wodami Kanału Raduni. Dla uzyskania większego spadku wody, kanał poprowadzono z okolic Pruszcza Gdańskiego, budowa trwała 20 lat. Pod spadzistym dachem mieścił się sześciokondygnacyjny magazyn zbożowy, a od frontu dobudowany był wielki piec zbożowy. W 1391 roku faktoria częściowo spłonęła. W lutym 1454 roku, gdańszczanie opanowują młyn, co oznacza przyjęcie zwierzchnictwa króla polskiego i zapoczątkowuje wojnę przeciwko Krzyżakom. W przywileju wydanym w Elblągu, król Polski Kazimierz Jagiellończyk w roku 1454 przekazał młyn gdańszczanom. Młyn funkcjonował do 1945 roku, choć mechanizmy zmodernizowano w latach międzywojennych. Na drugiej kondygnacji znajduje się Oceanarium Podwodny Świat z ciekawą ekspozycją ryb egzotycznych i innych organizmów morskich.