Żuraw Gdański, jedna z bram wodnych Gdańska

 

głosów: 0

ocena: 0

Bramę zwaną Żurawiem Gdańskim zbudowano w 1442-1444 w miejscu wcześniejszej, XIV wiecznej, zapewne w całości drewnianej. Konstrukcja składa się z dwóch potężnych baszt i drewnianego mechanizmu dźwigowego. Był to jeden z największych dźwigów portowych średniowiecznej europy. Dźwig głównie służył do przeładunku piwa i balastu statków, a także do stawiania masztów. Średniowieczne urządzenie mogło dźwigać 4 tonowe ciężary na wysokość 11 metrów. Mechanizm dźwigu był napędzany dwiema parami kół deptakowych, we wnętrzach kół chodzili słabo opłacani robotnicy portowi. W każdym kole było ich dwóch. Żuraw na emeryturę przeszedł w okresie międzywojennym czyli stosunkowo nie dawno, wykorzystywany był do podnoszenia małych jednostek przy remontach śrub napędowych. W czasie wojny bardzo ucierpiał, splunęły wszystkie elementy drewniane zostały tylko szczątki najgrubszych murów. Odbudowany w 1956 roku, na wzór z początku XVII wieku. Obecnie w budynku znajduję się jedna z siedzib Centralnego Muzeum Morskiego. Możemy w nim podziwiać ekspozycję, obrazujących życie gdańszczan w XVII wiecznym mieście portowym. Możemy zobaczyć kantor kupiecki, typowe wnętrze domu mieszczańskiego, warsztaty rzemieślnicze, sposoby magazynowania i transportu towarów i przede wszystkim mechanizmy samego dźwigu. Całość dopełniają makiety i modele przedstawiające zasady działania portu.